Yılmaz Güney tutuklanınca yarım bıraktığı Kaygı (1974) sinemasını tamamladı. Pamuk toplayan ırgatların güçlü gündelik ömürlerini gerçekçi bir anlatımla yansıttı. Şirketi Anadolu Filmcilik’i kurdu, direktörlük ve yapımcılığa başladı. (1981).
Senaryosunu Yılmaz Güney’in yazdığı Yol’u çeken Gören sinemamızın başyapıtlarından birini yaptı, Altın Palmiye Ödülü’nü Costa Gavras’ın Missing (Kayıp) sinemasıyla paylaştı. Metin Erksan’ın Berlin Sinema Festivali’nde Altın Ayı mükafatını aldığı Susuz Yaz’dan sonra en büyük memleketler arası mükafatı Türk sinemasına getirdi.
Yönetmen her ne kadar toplumsal çalışmalar yapmak istese de şartlar yüzünden Köprü, Sarsıntı, İki Arkadaş, Irmak, Derdim Dünyadan Büyük, Derviş Bey üzere ticari üretimler gerçekleştirdi. Endişe’den sonra Almanya Acı Vatan’ı farklıydı, toplumsal dramında Almanya’daki personellerimizin, ailelerinin parçalanmasını, dış göç olgusunu, yozlaşmayı betimledi.
Arabesk sinemaları furyasında Aşkı Ben mi Yarattım, Kır Gönlünün Zincirini, Feryada Gücüm Yok’ta periyodun yıldızlarıyla çalıştı.
YOL’UN MEMLEKETLER ARASI BAŞARISI
Şerif Gören’in ikinci periyodu Yol (1981) sinemasıyla başladı. Yol’un akabinde sonra Osman Şahin’in hikayelerinden uyarladığı Tomruk’ta insan-doğa ortasındaki bağa odaklandı. Güç çekim kaidelerine rağmen tansiyon, çaba dolu bir ömürde kalma savaşımı anlattı. Güneşin Tutulduğu Gün bayana, bayan cinselliğine ilişkin bir sinemaydı.
1985’te kırsalda geçen üç sinema çekti: Kurbağalar, Yılanların Öcü ve Kan. Kan’da kan davası problemini işledi. Osman Şahin’den uyarladığı Kurbağalar’da köylü bayanların cinselliğe bakışını belgesele yakın gerçekçi bir anlatımla irdeledi.
Kırsalla ilgili üçlemesinden sonra sıra kent üçlemesine geldi: Sen Türkülerini Söyle ve Sen de Yüreğinde Sevgiye Yer Aç 12 Eylül periyoduna ilişkin çalışmalardı. On Kadın’da bayanların problemlerini, toplumdaki yerlerini sorguladı.
Beyoğlu’nun Art Yakası’nda Beyoğlu’nun dününü ve bugününü irdeledi. Almanya’da çektiği Kemal Sunal’lı Polizei’da çöpçü Ali Ekber’in kültür çatışmasını anlattı. Amerikalı, tam bir Amerikalıya dönüşen iş adamının (Şener Şen) Türkiye’ye döndükten sonraki serüvenleriydi, güldürü Amerikan ömür biçimini, Hollywood sinemalarını eleştiren bir taşlamaydı.
Endişe ve Yol sinemalarıyla Türk sinemasına sanatsal, kültürel açıdan büyük pahalar katan Şerif Gören her çeşitte sinema çekti. Her devirde kendini yeniledi. Kurgucu olmasından dolayı akıcı, tempolu bir anlatım kullandı. İçerik ve görsel açıdan yürekli üretimlere imza attı.
ÖDÜLLER
- 1975: 12. Altın Portakal Sinema Şenliği – En yeterli direktör mükafatı – Telaş
- 1982: 35. Cannes Sinema Şenliği – Altın Palmiye – Yol
- 1999: 36. Altın Portakal Sinema Şenliği – Hayat uzunluğu onur mükafatı
- 2018: 25. Memleketler arası Adana Sinema Şenliği – Hayat uzunluğu onur mükafatı
FİLMLERİ
1970: Canlı Gaye, 1970: Piyade Osman, 1971: İbret, 1971: Kaçaklar, 1971: Vurguncular, 1974: Tasa, 1975: Köprü, 1976: Zelzele, 1976: Taksi Sürücüsü, 1977: İstasyon, 1977: Irmak, 1978: Derdim Dünyadan Büyük, 1978: Derviş Bey, 1978: Evlidir Ne Yapsa Yeridir, 1978: Gelincik, 1979: Almanya Acı Vatan, 1979: Aşkı Ben mi Yarattım, 1980: Kır Gönlünün Zincirini, 1981: Feryada Gücüm Yok, 1981: Rastgele Bir Bayan, 1981: Yol, 1982: Alişan, 1982: Tomruk, 1983: Derman, 1983: Güneşin Tutulduğu Gün, 1984: Firar, 1984: Kapalı Hisler, 1984: Güneş Doğarken, 1985: Kurbağalar, 1985: Yılanların Öcü, 1986: Adem ile Havva, 1986: Beyoğlu’nun Art Yakası, 1986: Kan, 1986: Sen Türkülerini Söyle, 1986: Umut Sokağı, 1987: Katırcılar, 1987: On Bayan, 1987: Sen de Yüreğinde Sevgiye Yer Aç, 1988: Polizei, 1990: Abuk Sabuk 1 Sinema, 1993: Amerikalı, 2011: Ay Büyürken Uyuyamam.
