El Kural irtibatlı cihatçı terör örgütü Heyet Tahrir eş Şam’ın (HTŞ) başını çektiği silahlı kümelerin Suriye hükümetinin denetimindeki toprakları ele geçirmek için 27 Kasım’da atak başlatmasının akabinde ağır çatışmalar sürüyor. Suriye’de Devlet Başkanı Beşşar Esad’a muhalif “Suriye Süreksiz Hükümeti’nin başbakanı” Abdurrahman Mustafa, ülkedeki son duruma ait Cumhuriyet’e değerlendirmelerde bulundu. Esad hükümetinin, Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı da dahil olmak üzere memleketler arası meşruiyet kararlarını kabul etmemesinin ve siyasi bir tahlile yanaşmayı reddetmesiyle sivillere yönelik akınlarını sürdürdüğü savlarının operasyonun başlamasına yol açtığını savunan Mustafa, bu harekâtın Suriyeli mültecilerin “güvenli ve gönüllü” geri dönüşü için kıymetli bir adım olduğunu söyledi.
Yaklaşık 10 yıl sonra birinci kere Halep’in kuzey kırsalındaki halkın, terör örgütü PKK/YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ögelerinin işgali altındaki kasabaların alınmasının akabinde, kendilerini inançta hissettiklerini öne süren Mustafa, denetimini YPG’den aldıkları Tel Rıfat’a sivillerin geri dönüşüne ait “Halen biraz vakte muhtaçlık var. Geniş tünellerin keşfedilmiş olması nedeniyle SDG milislerini ortadan kaldırmak için çalışılıyor. Ayrıyeten insanların güvenliğini tehdit eden mayınları etkisiz hale getirme süreci sürüyor. Bunlar tamamlandıktan sonra dönüşler organize edilecek. Temel hizmetler sağlanacak” dedi.
‘HALEPLİLER DÖNEBİLİR’
Suriye’nin ikinci büyük kenti Halep’in ele geçirilmesine ait Mustafa, vilayetin büsbütün “özgürleştirildiğini” ve sırf Münbiç bölgesinin bunun dışında kaldığını belirtti. Mustafa, Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin değerli bir kısmının Halepli olmasına değinerek “Bölge; altyapı ve temel hizmet tesislerinin, sıhhat, eğitim ve kamu hizmetleri ile yatırım projeleriyle iş imkanlarının yaratılması sonucunda çok sayıda Suriyeliyi barındırabilecek kapasitededir. Mültecilerin kıymetli bir kısmının geri dönüşünü ve Halep halkından oluşan bir sivil idarenin kurulmasını bekliyoruz” diye konuştu. Münbiç’e operasyon hazırlığı olup olmadığına yönelik de bilgi veren Mustafa, SDG milislerinin kentte kaldığı sürece bunun yerinden edilmiş şahıslar ile mültecilerin geri dönüşünü engelleyeceğini söyledi.
CİHATÇILARA DEĞİNMEDİ
Halep’in denetimi konusunda HTŞ ile fikir ayrılıkları yaşandığı tarafındaki tezleri ise cevapsız bırakan Mustafa, kentin idaresine ait “Diğer hususları tartışmak için şimdi erken zira askeri operasyonlar devam ediyor. Öncelik sivillere odaklanmaktır” yorumunu yaptı.
Türkiye’nin kendilerine “meşru münasebetler ve siyasi bir yer sağladığını” aktaran Mustafa, “Türk yetkililerin, bu savaşın Şam idaresinin sivillere yönelik hücumlarına ve siyasi tahlilin reddedilmesine karşı bir cevap olduğunu söz ettiğini” anımsattı. Mustafa, “Türkiye’nin, Suriye halkını destekleme konusunda hiçbir formda geri durmayacağına ve onların siyasi geçiş sürecine yönelik legal talepleri gerçekleşene kadar yanlarında olmaya devam edeceğine inancımız tamdır” diye konuştu. Halep operasyonunun gerisinde ABD ve İsrail’in olduğu, HTŞ’nin ise Ukraynalı subaylar tarafından eğitildiğini ve ekipmanlarının Batı menşeili olduğu istikametindeki argümanları yalanlayan Mustafa, bunların Şam ve müttefikleri tarafından yayıldığını ileri sürdü. Mustafa, “SDG/YPG güçleri konusunda ise ABD’nin onlara verdiği dayanak bilinen bir gerçektir ve bu durum, Suriye’nin toprak bütünlüğünü tehdit eden ayrılıkçı eğilimlerin desteklenmesi ve bölgesel tansiyonların artması konusunda önemli tasalara yol açmakta” dedi.
‘TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ’
“Geçici Hükümet olarak her vakit Suriye’nin toprak bütünlüğüne olan bağlılığımızı yinelemekteyiz ve bu, birincil stratejik amacımız olmaya devam etmektedir. Mevcut askeri ve jeopolitik gerçeklikler, bu amacı başarmada değerli zorluklar oluşturuyor olsa da bu amacı gerçekleştirmek için daima eforun ehemmiyetine inanıyoruz” diyen Mustafa, siyasi tahlil davetinde bulunarak bilhassa 2254 sayılı BM kararına dikkat çekti. Mustafa, “Nihai politik amacımız, tüm bileşenlerinin haklarını garanti altına alan, adalet ve eşitlik sağlayan, bölünme ya da dış egemenlikten uzak, birleşmiş ve demokratik bir Suriye devleti kurmaktır. Siyasi tahlilin; kalıcı istikrarı sağlamanın, Suriye halkının acılarını sonlandırmanın ve Suriye’nin birliğini müdafaanın tek geçerli yol olduğuna inanıyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
‘RUSYA ESAD’I DESTEKLEMEDE İSTEKSİZ’
Esad’ın “taktiksel olarak geri çekildiklerini ve müttefiklerinin takviyesiyle daha güçlü bir formda dönecekleri” istikametindeki açıklamasını kıymetlendiren Mustafa, Şam idaresinin klâsik bir ordusu olmadığını lakin “savaş doktrini olmayan ve çatışma yeteneğinden mahrum cürüm kümelerinden oluşan” silahlı milisleri olduğu argümanında bulundu. Mustafa, “Rejimin daha evvel güvendiği mezhepçi milisler, Hizbullah ve İran dayanaklı milisler, bölgesel çatışmalar nedeniyle etkisiz halde. Ayrıyeten Rus hava kuvvetleri, büyük ölçekte devreye girmedi ve Rusya’nın rejimi desteklemek için geniş kapsamlı bir müdahaleye istekli yahut kabiliyetli olduğuna inanmıyoruz. Bu türlü bir müdahale, memleketler arası toplumla daha fazla karşı karşıya gelmesine yol açacaktır” sözlerini kullandı.
