Suriye’nin kuzeyinde olduğu üzere, güneyinde de Esad güçlerine karşı harekete geçen silahlı kümelerin ilerleyişi sürüyor.

Muhalifler, 2011 yılında Suriye hükümetine yönelik ayaklanmanın başladığı Dera’da denetim sağladı.

Ürdün hududunda yer alan Dera, yaklaşık 13 yıl evvel Esad idaresine karşı başlatılan “ayaklanmanın beşiği” olarak sembolik değer kazanmıştı.

DERA KENTİNİN ÖNEMİ

Dera, Suriye’nin güneyinde yer alan ve ülkenin tarihi, stratejik ve siyasi açıdan kıymetli bir kentidir. Ürdün ile Suriye ortasındaki ticaret ve geçişler için kritik bir noktada yer alan kentte, bilhassa Nasib Hudut Kapısı, bölgenin ticaret yollarındaki değerini artırmaktadır. Ayrıyeten, Şam’a olan yakınlığı da bölgenin askeri ve lojistik açıdan kıymetini yükseltmektedir.

Tarihsel açıdan bakıldığında, Dera, Suriye iç savaşının başladığı kent olarak bilinir. 2011 yılında, protestocuların tutuklanması ile başlayan protestolar, tüm ülkeyi saran isyanların fitilini ateşlemiştir. Bunun yanı sıra, kentte Roma devrine ilişkin kalıntılar ve su yolları üzere eserler, Dera’nın tarihi mirasını ortaya koymaktadır.

Askeri ve siyasi açıdan Dera, iç savaş boyunca hem Şam idaresi hem de silahlı kümeler için değerli bir çatışma alanı olmuştur. Ürdün hududundaki stratejik pozisyonu ve başşehre olan yakınlığı nedeniyle bölgeyi denetim eden taraf kıymetli avantajlar elde etmiştir. Güney cephesi olarak bilinen bölgede yaşanan çatışmalar ve barış görüşmelerinde Dera’nın rolü merkezi olmuştur. Bu nedenle, hem Suriye hükümeti hem de dış aktörler için kritik bir nokta olmayı sürdürmektedir.

Ekonomik olarak, Dera, tarıma dayalı iktisadıyla öne çıkar. Ayrıyeten hudut ticareti ve transit geçişler, kentin ekonomik ömründe değerli bir yer meblağ. Toplumsal açıdan ise bölge halkı, kırsal ve muhafazakâr yapısıyla dikkat çeker. Aşiret bağlarının güçlü olduğu Dera’da, bu sosyo-kültürel yapı hem mahallî hem de ulusal seviyede tesirli olmaktadır.

NE OLMUŞTU?

Suriye’nin kuzeyindeki Halep ilinin batı kırsalında, 27 Kasım‘da, Suriye ordusu ve silahlı kümeler ortasında çatışmalar başlamıştı.

28 Kasım‘da Halep’in batı kırsalından merkeze gerçek süratle ilerleyen silahlı kümeler, 30 Kasım‘da merkezin büyük kısmını ele geçirdi.

Aynı gece, Han Şeyhun ilçesinde denetimi sağlayarak İdlib genelinde hakimiyet sağlayan silahlı kümeler, Hama vilayetine yöneldi.

Suriye ordusu tarafından 5 Aralık‘ta yapılan son açıklamada, Hama’da denetimin kaybedildiği ve “kayıpları engellemek için Hama dışında yine mevzi alındığı” kaydedildi. 

Öte yandan, silahlı kümelerin askeri operasyon biriminin lideri Hassan Abdel Gani‘nin, “Kuvvetlerinin Hama merkez hapishanesinden yüzlerce mahkumu özgür bıraktı” açıklaması tedirginlik yarattı.

Son olarak, silahlı kümelerin Humus