CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Türkiye Mimarlar Mühendisler Odası Başkanlığı (TMMOB) Maden Mühendisleri Odası’nın Ankara’da düzenlediği Dünya Madenciler Günü aktifliğine katıldı.
Özel yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“Maden Mühendisleri Odası’nın bugünkü konukları ve Maden Mühendisleri Odası’nın çok bedelli üyeleri, hepinizi Cumhuriyet Halk Partisi ismine hürmetle selamlıyorum. Kaç yıllarda mesleğinizi inançla, faziletle, onurla yapacağınız yarınlar diliyorum. Bundan yaklaşık 5 yıl önceydi, bir davet aldım Maden Mühendisleri Odası tarafından. Büyük onur duyduğum madenciliğe hizmet mükafatını oda bana vermişti yönetim kurulu kararıyla. 40 yıllık maden mühendislerine verilen bir madenci bastonunu oda birinci sefer maden mühendisi olmayan birine veriyordu.
Meslek örgütünden gelen, Manisa Eczacı Odası’nda Mahalle Temsilciliği, akabinde İdare Konseyi Üyeliği, Genel Sekreterlik, Oda Başkanlığı; Türk Eczacıları Birliği’nde Genel Saymanlık, Genel Sekreterlik vazifelerini yapmış olan biri olarak bir meslek odasının 40 yıllık üyelerine verdiği bir mükafatı, bir anıyı, bir simgeyi, mesleği ile ilgili bu kadar bedelli bir simgeyi bana armağan etmiş olmalarının daima büyük onurunu yaşadım. O baston, nereye gidersem benimle birlikte geliyor. Artık de Cumhuriyet Halk Partisi Genel Lideri’nin makam odasında duruyor. Hepinize bir sefer daha teşekkür ediyorum.
“SOMA’DAKİ MADENLERİN ARAŞTIRILMASINA AİT ÖNERGEMİZ REDDEDİLMİŞTİ”
“Biraz evvel Ayhan Yüksel söyledi. Aramızdaki ilgi bir gece yarısı Soma’da madenin başında başladı. Geldi, tanıştık. İkimiz de çok karamsar, çok gergin çok hüzünlüydük. Onun hala yerin altında meslektaşları ve meslektaşlarıyla omuz omuza çalışırken hayatını kaybetmiş madenciler vardı.
Benim daha 20 gün evvel Meclis kürsüsünde ‘Soma’dan âlâ haberler gelmiyor. Standart kontrol prosedürleri fonksiyonsuz kaldı. Meclis bu işe el koymazsa bir felaket olabilir’ dediğim konuşmamın üzerinden 22 gün, bunları anlattığımız araştırma önergemizin üzerinden de yedi ay geçmişti. O 22 gün kala iktidarın kalkan elleri muhalefetten çoktu. Maalesef önergemiz, Soma’daki madenlerin araştırılmasına ait önergemiz reddedilmişti.”
“TARİHİN NASIL BİR KARANLIK NOKTASINA TANIKLIK ETTİĞİMİZİ KONUŞARAK TANIŞTIK”
Madenciler Odası Başkanı Ayhan Yüksel ile tanışma anısını paylaşan Özel kelamlarına şöyle devam etti:
“Sayın Ayhan Yüksel ile madenin başında tarihin nasıl bir karanlık noktasına tanıklık ettiğimizi konuşarak tanıştık biz. O günden bugüne beraberiz. Ben ne vakit aklıma bir şey takılsa Ayhan Yüksel’in, arkadaşlarının görüşünü almadan o bahiste bir görüş oluşturmamaya çalışırım. Zira bilirim ki meslek örgütünden gelenler, meslek odaları adeta imbikten damıtılan bir damla öz üzere o noktaya gelene kadar çok büyük bir tarihi birikim, çok büyük bir kültür, mesleksel kültür ve omuzlarında yanlış yapmama, yanlış yaptırmama, yanlış bilgi vermeme, yanlış yönlendirmeme üzere bir ağır sorumluluğu taşırlar.
Bugüne kadar Ayhan Yüksel’den ne bilgi aldıysak, maden mühendislerine ne sorduysak, onlardan ne öğrendiysek daima bundan biz de istifade ettik kamuoyu da istifade etti. Doğal faciadan günler evvel bizim duyup da ‘Araştırılsın’ dediğimizi faciadan 22 gün evvel reddedilip faciadan 22 gün sonra oybirliği ile kurulan Soma Komisyonu’nda teker teker dinledik, daima birlikte dinledik. Eşlerin kaza yaklaşırken uykudan yorgun uyandıklarını, evlatların çizmelerinin yarıya kadar su dolduğunu, madenin artık evvelden daha çok yorduğunu, her çıkanın baş ağrısıyla çıktığını, bunların her birisi Soma Komisyonu’nun kayıtlarına teker teker işlenirken, Ayhan Yüksel ve arkadaşları da sorunun nasıl aslında göstere göstere geldiğini tabir ediyorlardı.
“SOMA’DA MADENCİLERİMİZİ SERMAYE, SİYASET VE SENDİKA YUTTU”
O gün ben ‘Soma’da 301 kişiyi 3S yuttu’ demiştim; sermaye, siyaset ve sendika. Elbette ki o günkü Soma’da örgütlü olan maden sendikasının yanılgılarından bugün ders alındığını umuyoruz. Son günlerde verilen birtakım çabalardan, kimi beyanatlardan o günlerde yapılan yanlışların, o günlerde sendikaya hakim olan takımların artık uzak olduğunu, artık diğer bir anlayışın gelişmekte olduğunu ümitle, umutla takip ediyorum. Lakin bir yandan da Soma’da personellerin haklarını koruyan bir bağımsız sendikanın da büyük bir çabasını burada anmadan geçemem. Zira bizim Soma’da 301 şehidimiz yok, 303 şehidimiz var.
Arkadaşlarının haklarını korumak için kurulan Bağımsız Maden İş, Ankara ile Soma ortasında mekik dokurken Tahir Çetin’i, kendisi de madenci olan kurucu liderleri Tahir Çetin’i ve babası da madende ölmüş olan Ali Faik İnter’i trafik kazasında kaybettik. Süleyman Soylu onları Ankara’ya sokmayıp, üç gün tuttu, üç gün. Uykusuz uykusuz dönerken trafik kazasında öldüler. Ayrıyeten Soma’da 301 kişi öldü ve bütün dünya Soma’yı konuştu. Herkes dedi ki Türkiye’de, ‘Unutursak yüreğimiz kurusun.’ Fakat Soma’da ölen madenciler hepimize şunu öğrettiler ki madenciler ve işçiler ne yaparlarsa yapsınlar örgütlenerek ve daima bir arada yapsınlar. Ölünecekse bile, ölürken bile az olursanız sizi kimse dikkate almıyor bu memlekette
“TOPLAM 2 BİN 79 MADEN EMEKÇİSİ HAYATINI KAYBETTİ”
Zira Soma’dan bugüne iki Soma daha oldu Türkiye’de. AK Parti iktidarları periyodunda Soma dışında altı Soma daha oldu. Toplam 2 bin 79 maden personeli hayatını kaybetti. Fakat 301 kişi birden ölünce Türkiye’nin gündemine geldi. Büyük bir gayret daha yürütüldü, hepimizin emekleriyle. Kimseyi dışlamadan söylemek isterim. TMMOB’daki birçok odanın, özellikle maden mühendislerinin, muhalefet partilerinin, gerçek sendikaların, sendikacıların büyük çabalarıyla, kamudaki maden mühendislerinin bizlere katkı sağlayan, gerçek bilgileri aktaran çabasıyla çok yol da alındı.
“GÜVENLİĞİ SAĞLAMADILAR, BEDEL ÖDEMEDİLER”
O gün verilen sözleri üç kategoriye ayıracak olursak, bunlardan ölenlerin ailelerine verilen bütün kelamlar tutuldu. Takip ettik, tutuldu. Geride kalan madencilere verilen kelamların bir kısmı tutuldu. Örneğin iki gün hafta tatili, yakın yere konmazdı fakat gayret ile daima bir arada aldık. İki minimum fiyat, çaba edildi, alındı. Kesinlikle geliştirilmeli. Ancak personel sıhhati ve iş güvenliği ile ilgili verilen kelamlar maalesef tutulmadı, tutulmuyor. O gün ‘Bu maden dünyanın en inançlı madeni’ diye orada oturup da iftar yapan devrin Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, maden faciasından sonra her saat başı kamera karşısındaydı. O hiçbir bedel ödemedi. Soruşturma ona ve onun altında olanlara gitmedi. Gerçek sorumlular cezalandırılmadı. Madenin sahipleri de kişi başına 5,5 gün yatıp çıktılar. Sonra diyorlardı ki, ‘Bu maden inançlı olmadan evvel biz ineceğiz. Sonra çalışanlar inecek.’
Ama o maden değil, Türkiye’de hiçbir maden maalesef bu facialardan yanlışsız dersler alınmadığı için ve Anayasaya açıkça karşıt olduğu halde, madenler devletin olduğu ve özelleştirilemez olduğu halde yok rödovans, yok işletme hakkı zamanı, yok bilmem öbür bir prosedürle Anayasanın gerisinden dolanıldığı için madenler inançlı olarak hala işletilemiyor. Ve bu sefer Fatih Dönmez o periyodun Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı. ‘En inançlı maden’ dediği Amasra madeninde 43 kişi öldükten sonra yeniden vazifesinin başındaydı. Yeniden kurul kuruldu. Bu sefer kurulun başına Soma faciası yaşanırken bakan kimse aynı kişi Taner Yıldız getirildi, komisyon başkanı yapıldı. Dünya Madenciler Gününün içinde bulunduğu bu hafta içinde söylemek isterim ki Cumhuriyet hükümetleri boyunca 79 yılda bin 186 maden ruhsatı kesilmişken, bu iktidar periyodunda 386 bin maden ruhsatı kesildi. Bu türlü bir talanla karşı karşıyayız.
“HEP ACIYI DEĞİL, BU TÜRLÜ HOŞ GÜNLERİ DE PAYLAŞMAK LAZIM”
Ne Cumhuriyet Halk Partisi, ne ben Türkiye’nin madenlerinin işletilmesine karşı değiliz. Lakin Türkiye’de madenler işletilecekse tabiata saygılı olunacak. Oradan gelecekle feda edilenin istikrarı âlâ kurularak, birilerine para kazandırmak, birilerini güçlü etmek için değil, Türkiye’nin yeraltı kaynaklarının en efektif, en yanlışsız halde, doğayı en az tahrip ederek, en çok kamu faydasına kullanmak için madenlerin işletilmesi gerekir. Bu işletmeyi de yapacak olan, bu kararları verecek olanlar da en başta maden mühendisleridir.
Ben maden mühendislerinin bu hoş gecesinde burada olmaktan çok memnunum. Daima acıyı paylaşmak değil, bazen bu türlü günleri de paylaşmak lazım. Lakin bu kadar çok acının yaşandığı bir ülkede de o acıları, o yaşananları, o yanılgıları hatırlamadan ve maden mühendislerinin gerçek katkısını yapabilecekleri katkıyı görünür kılmadan bir şeyler söylemek de kâfi olmazdı. Bir sefer daha gününüz kutlu olsun, haftanız kutlu olsun. Hepinize sağlıklı yarınlar, uzun başarılı meslek ömürleri, kazasız ve belasız çalışmalar diliyorum. Hepinizin önünde hürmetle eğiliyorum. Yeterli ki varsınız.”