Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Alihan Gürkan, 2022’de 1,9 milyondan fazla kolon kanseri teşhis edildiğini belirterek “Kolon kanseri, kanser vefatının ikinci en yaygın nedenidir ve yılda 900.000’den fazla vefata yol açmaktadır. Bilhassa genetik geçişli ve ailesel eğilimli kolon kansei için taramalara erken yaşta başlanması büyük kıymet taşımaktadır. Kolon kanseri en sık 60’lı yaşların sonrasında görülen bir hastalıktır. Ülkemizde de artık bu yaş kümesinde kıymetli bir çoğunluk bulunduğu için sık görülen kanserler ortasına girmiştir” dedi.
1. DERECEDEN AKRABALARDA VARSA DİKKAT!
Kolon kanserinin gelişmesinde en değerli etkenin kolon polipleri olduğunu söyleyen Prof. Dr. Alihan Gürkan, poliplerin sık geliştiği kümelerde kanser görülmesinin de sık olduğunu, bunların genetik geçişli, ailesel eğilimli olabilir ve çoğunlukla ileri yaşlarda doğal olarak bulunabileceğini kaydetti.
Prof. Dr. Alihan Gürkan, “1. dereceden akrabalarında kolon kanseri görülenler başka bireylere nazaran en az 2 misli daha fazla risk altındadır. Şayet bir kişinin 40’lı yaşlarda birinci derece akrabalarında bir tane, ikinci derecede akrabalarında birden fazla kolon kanseri kıssası var ise hastalığa karşı önemli formda uyarılmalıdır.” dedi.
“SÜREKLİ İSHAL YA DA KABIZ OLMAK BİR İŞARET OLABİLİR”
Kolon kanserinin birtakım belirtilerinin düzgün bilinmesi gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Alihan Gürkan, en değerli belirtinin, dışkılama alışkanlığında değişme gözlenmesi olduğunun altını çizdi. Gürkan “Bu, uzun periyodik ishal ya da kabızlık yahut hissedilir düzensizlik biçiminde olabilir.
Anlamsız kanamalar da kansere işaret eder. Şayet şahısta dışkılama sırasında kanama görülüyorsa kesinlikle bir uzmana muayene olmalıdır. Daha ilerleyen evrede aralıklı, bazen kolik stilinde karın ağrısı, gaz sancıları, nedeni bilinmeyen kilo kayıpları, kansızlık, kendini çok yorgun hissetme üzere çeşitli belirtiler görülebilir. Hastalık ilerlemeden teşhis konulması ömür talihini büyük ölçüde artırmaktadır. Bu üzere belirtiler görüldüğünde bir an evvel sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır” dedi.
Prof. Dr. Alihan Gürkan, kolon kanserinde risk faktörlerini ise ileri yaş, kolorektal kanser yahut polip geçmişi, inflamatuar bağırsak hastalıkları, kolon kanseri riskini artıran kalıtsal durumlar, kolon kanseri aile hikayesi, düşük lifli, yüksek yağlı diyet, nizamlı idman yapmamak, diyabet, obezite, alkol ve sigara kullanmak, kanser için radyasyon tedavisi olarak sıraladı.
KOLON KANSERİNDE EN TESİRLİ TEDAVİ CERRAHİ
Kolon kanserinde kanserli olan bölgenin, kanserli hücre bırakmayacak halde çıkarılmasının en tesirli tedavi tekniği olduğunu söyleyen Prof. Dr. Alihan Gürkan, cerrahi tedaviden sonra hastalığın evresine nazaran kemoterapi, şayet rektumda yerleşmiş bir kolon kanseri var ise radyoterapi takviyesi de alınabileceğini kaydetti. Risk kümelerinde olan şahısların genç yaşlarda kesinlikle 3-5 yılda bir kolonoskopi yaptırmaları gerektiğinin altını çizen Gürkan, “Ayrıca risk kümesinde olmasa da herkesin 50 yaşından sonra bu süreci yaptırması önerilir. Kolonoskopi sırasında görülen polipler alınarak ilerde oluşabilecek bir kanser riski ortadan kaldırılmaktadır. Bu sebeple risk altındaki kümelerde kolonoskopi, hem bir teşhis hem de tedavi hali olabilmektedir” dedi.
RİSKİ AZALTMAK İÇİN NE YAPILMALI?
Prof. Dr. Alihan Gürkan, kolon kanseri riskini azaltmak için ise günlük ömürde yapılabilecek değişiklikleri ise şöyle sıraladı:
“Çeşitli meyveler, sebzeler ve tam tahıllar tüketmek; meyveler, sebzeler ve tam tahıllar, kanseri önlemeye yardımcı olabilecek vitaminler, mineraller, lif ve antioksidanlar içerir. Çeşitli vitamin ve besin hususları alabilmeniz için bu kümesi beslenmenizden eksik etmeyin.
Alkolü ölçülü tüketin ya da hiç tüketmeyin; alkol içmeyi seçerseniz, içtiğiniz ölçüsü bayanlar için günde bir içkiden, erkekler içinse iki içkiden fazla olmayacak halde sınırlayın.
Sigarayı bırakın; sigara kansere neden olan en esas sebeplerden biridir.
Haftada en az 5 gün antrenman yapın; en az 30 dakika idman yapmaya çalışın. Hareketsiz kaldıysanız, yavaşça başlayın ve kademeli olarak 30 dakikaya çıkarın.
Ayrıca, bir idman programına başlamadan evvel bir sıhhat uzmanıyla görüşün.
İdeal kiloda olun; sağlıklı bir kilodaysanız, sağlıklı bir diyeti günlük antrenmanla birleştirerek kilonuzu muhafazaya çalışın. Kilo vermeniz gerekiyorsa, beslenme ve diyet uzmanından takviye alın. Daha az kalori alarak ve daha fazla hareket ederek yavaşça kilo vermeyi hedefleyin.”
