İnsanları öteki primatlardan ayıran en kıymetli özelliklerinden biri büyük bir beyne sahip olması.
Beyin boyutuyla zekanın orantısı tartışmalı bir mevzu. Bilim insanlarıysa hem büyük beynin ne işe yaradığını hem de nasıl bir evrimsel seyahat izlediğini saptamaya çalışıyor.
Independent Türkçe’nin aktardığına nazaran yumuşak dokuların ekseriyetle fosilleşmeyip çürümesi insan beyninin geçirdiği süreçleri anlamayı zorlaştırıyor. Lakin araştırmacılar kafatası kalıntılarına bakarak bir fikir edinmeye çalışıyor.
Birleşik Krallık’taki Reading, Oxford ve Durham üniversitelerinden araştırmacılar, soyu tükenmiş insansı tiplerine ilişkin kafataslarını bir ortaya getirerek bugüne kadarki en büyük bilgi setlerinden birini oluşturdu.
7 milyon yıla yayılan kalıntıları inceleyen takım, gelişmiş bilgisayar modellerinden yararlanarak süreç içindeki boşlukları doldurmayı hedefledi.
Bulgularını PNAS isimli hakemli mecmuada 26 Kasım Salı günü yayımlayan bilim insanları, büyük beyinlerin bir tipten başkasına geçişte birdenbire değil, her bir tıp içinde yavaş yavaş geliştiği sonucuna vardı.
Makalenin ortak müellifi Dr. Chris Venditti “Bu çalışma, insan beyninin evrimine dair anlayışımızı bütünüyle değiştiriyor” diyerek ekliyor:
Daha evvel beyin boyutunun, tıpkı son model bilgisayarlarla gelen güncellemeler üzere, çeşitler ortasında çarpıcı bir sıçrama yaşadığı düşünülüyordu. Ancak bizim çalışmamız, milyonlarca yıl boyunca her çeşidin kendi içinde gerçekleşen istikrarlı, kademeli bir ‘yazılım güncellemesi’ olduğunu gösteriyor.
Bilim insanları Neandertallerin adaptasyonda zorlandığı fikrine de meydan okuyor. Çalışmada beyni en süratli büyüyen cins olduğu görülen Neandertaller, çağdaş insanları bile geride bıraktı.
Yeni araştırmada ayrıyeten bedeni büyük tiplerin çoklukla daha büyük beyinlere sahip olduğu da bulundu. Öteki yandan beden ve beyin boyutlarının her vakit doğu orantılı olmadığı da kaydedildi.
Makalenin başyazarı Dr. Thomas Puschel, bulguları “Büyük evrimsel değişimler her vakit çarpıcı olaylara muhtaçlık duymaz” diye kıymetlendiriyor:
Tıpkı bugün bizim öğrenme ve ahenk sağlama formumuz üzere, bunlar da vakit içinde küçük, kademeli gelişmelerle gerçekleşebilir.
