Son vakitlerde artan toplumsal anksiyete bir tip telaş bozukluğu olarak söz ediliyor. Kişi kusur yapmaktan, yanlış yapmaktan ve etiketlenmekten korkuyor.
Sosyal anksiyetenin ergenlik devrinde başladığını belirten uzmanlar, bunun en esas sebeplerinden bir adedinin ebeveyn tavırları olduğunu söylüyor.
Ailenin muhafazacı, mükemmeliyetçi olması bireyin toplumsal hayatını etkileyen nedenler ortasında yer alırken, uzmanlar, toplumda görülme sıklığı yüzde 20’ye kadar ulaşan toplumsal fobiyi yenmek için bol bol toplumsal faaliyetlere katılınması gerektiğini söz ediyor
“ETRAFINDAKİ İNSANLARIN ONU DAİMA YARGILAYACAĞI FİKRİ MEVCUT”
Sosyal anksiyete bir öteki tabirle toplumsal fobinin bir tip telaş bozukluğu olduğunu belirten Psikolog Rabia Bağcı, şöyle konuştu:
“Kaygı bozuklukları şemsiyesinde kıymetlendirilebilir. Burada kişi temel olarak utanacağı, rezil olacağı, mahcup olacağı durumlardan kaçınmak, kaçma davranışları içerisindedir. Etrafındaki insanların onu daima yargılayacağı niyeti mevcuttur. Yanılgı yapmaktan korkarlar. Toplumda görülme sıklığı da yüzde 20’lere kadar ulaştı. Klinik müracaatta ne kadar erkeklerde daha fazla görülüyor olsa da genel popülasyona baktığımızda bayanlarda daha fazla.
Bu şahıslar etkileşimden kaçınırlar, göz kontağı kuramaz, bir aksiyonu oburlarının yanında gerçekleştiremezler. Dikkat odağı olmaktan ve damgalanmaktan korkarlar. Sebeplerine gelecek olursak; bunun en esas sebeplerinden bir tanesi ebeveyn tavırları yani aile yapılarımız müdafaacı, mükemmeliyetçi ebeveynlerin çocuklarında anksiyetik semptomlar görülebilir. Biyolojik olarak beyindeki serotonin dengesizliğinden gitmektedir. Aile bireylerinden genetik bir transfer da kelam mevzusudur ve geçmişte utanç duyulan bir olay hikayesine sık rastlanılır.”
“TEDAVİ EDİLMEZSE HAYAT UZUNLUĞU SÜRER”
Sosyal anksiyetenin ergenlik periyodunda başladığını belirten Psikolog Rabia Bağcı, şöyle devam etti:
“Bu devir biraz karmaşık ve zorlayıcıdır. Hormonal ve fizikî değişimde gençlerin his durumunda da ani ve ağır değişimlere yol açabiliyor. Arkadaş kümelerine ahenk sağlamak, toplumsal kabul görmek, bağımsızlıklarını kazanma, toplumsal münasebetlerini geliştirme sürecinde oldukları için bu üzere durumlar gençlerde bazen onları zorlayan toplumsal korkular ve gerilimler oluşturabiliyor.
Okul performansı, meslek amaçları de gençlerde değerli bir baskı oluşturabiliyor. Tedavi edilmezse ömür uzunluğu süren bir rahatsızlık olduğunu söyleyebiliriz. Kişinin hayat kalitesini bozan ve birlikte buna eşlik eden rahatsızlıkların oluşmasına sebebiyet verir. Depresyon üzere his durum bozuklukları, alkol ve husus kullanımı da eşlik edenler ortasındadır. Kişi farkındalık sağladığında, bu durumu değiştirmeye amaçladığında olabildiğince kendine küçük amaçlar koyarak kendini maruz bırakabilir. Kaçındığı durumları sık sık deneyimleyebilir.”
“Örneğin sunum yapmaktan korkuyorsa bol bol sunum yapmayı kendine maksat göstermelidir. Toplum içerisinde yemek yemekten çekiniyorsa bu onun için artık kaçınma davranışı sergilemesine sebep oluyorsa ve hayat imkanlarını engelleyecek durumdaysa, örneğin büsbütün okulda kalacağı bir süreç olabilir ve bu süreç içerisinde yurtta kalacağı durumlar olabilir. Bu durumlarda arkadaşlarının yanında yemek yemekten kaçınabilir. Bu durum onu makus etkileyebilir. Bu yüzden bireyler küçük maksatlar koyarak kendilerini maruz bırakmalı.
Aynı vakitte ruhsal dayanak alabilirler. Bireylerin duygusal ve zihinsel sıhhatini desteklemeyi amaçlayan bir dizi teknik ve formül mevcuttur. Bireylerin kendilerini ve duygusal yansılarını daha güzel anlamalarına, gerilimle başa çıkabilme maharetlerini geliştirmelerine, genel ömür kalitelerini güzelleştirmelerine yardımcı olur. Alınan bu ruhsal takviye de gençlerin kendilerine olan inançlarını artırmalarına ve kendi bedellerini fark etmelerine yardımcı olur.”
“BOL FAALİYETLİ ORTAMLARDA ÖĞRENCİLERİ ETKİNLİKLERE KATABİLİRLER”
Okullarda çocukların bildiği sorulara parmak kaldırmaktan çekinebildiğini tabir eden Bağcı, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Yanlış yapmaktan, yanılgı yapmaktan korkuyorlar. Birebir vakitte arkadaşları tarafından damgalanmaktan, etiketlenmekten çekinceleri olabiliyor. Bu durum onları çok zorluyor ve özgüvenlerinde ayrıyeten bir düşüş yaşanır. Bu düşüşü öğretmenler fark ettiğinde çocuklardaki, gençlerdeki bu durumları, bu değişiklikleri fark ettiklerinde onlara yardımcı olabilmek ismine maruz bırakmaları gerekmektedir. Olağan ki öncelikle fark etmelerini sağlamaktır.
Bunu nasıl yapabilirler, örneğin öğrenciler sunum yapmaktan çekiniyorlar, korkuyorlar, geri planda kalıyorlar, erteliyorlar, bildiği sorulara parmak kaldırırken öğrenci zahmet yaşıyor, bu durum onu makûs etkiliyor. Bunlara maruz bırakabilirler. Bol faaliyetli ortamlarda öğrencileri etkinliklere katabilirler. Bunun üzere durumların gençlerin gelişiminde uygun bir örnek olacağını düşünüyorum.”
