Dünya Bankası, 2024 Yoksulluk, Refah ve Gezegen Raporu’nu yayımlayarak global ekonomik durumun ve yoksullukla gayretin geldiği noktayı gözler önüne serdi. Pandemi sonrası periyotta global yoksulluğun azaltılmasında önemli bir duraklama yaşandığı belirtilen Dünya Bankası raporu, çok yoksulluk ve gelir eşitsizliğinin giderek derinleştiğini ortaya koydu. Global iktisat, COVID-19’un yarattığı ekonomik şoklar, artan borç yükü ve büyüyen gelir uçurumlarıyla uğraş ederken, yoksullukla uğraş eforlarının ise yavaşladığı gözlemleniyor.
‘SORUNLARIN PEK BİRÇOK İKTİSAT KAYNAKLI’
Toplum Çalışmaları Enstitüsü Genel Sekreteri Çiğdem Gizem Okkaoğlu, rapordaki bilgileri kıymetlendirerek, “Elbette toplumsal meseleleri bütünüyle yoksulluk artışına ve gelir eşitsizliğine bağlamak hakikat değil, bu manipülatif bir yorum olur. Lakin ülkemizde gözlemlediğimiz meselelerin pek birçoklarının iktisat kaynaklı olduğunu ve iktisat kaynaklı sorunların de temelinde gelir eşitsizliğinin yattığını söylemek yanlışlanması güç bir tespit olacaktır” dedi.
Okkaoğlu, Toplum Çalışmaları Enstitüsü tarafından hazırlanan “Toplum 2024: Türkiye Toplumsal Eğilimler Araştırması“na da atıfta bulunarak, “Rapora nazaran hemen çözülmesi gereken birinci 10 sorun listesinin birinci 2 sırasındakiler dahil olmak üzere 5’i direkt iktisatla ilgili. Toplumun yüzde 54,1’i, ‘Sizce Türkiye’nin ivedilikle çözülmesi gereken en kıymetli iki sorunu nedir’ sorusuna ‘ekonomi’ yanıtı veriyor. Toplumun yüzde 27,9’u ise yeniden tıpkı soruya ‘enflasyon, hayat pahalılığı ve zamlar’ karşılığını veriyor. Şayet adil bir gelir dağılımı sağlanabilmiş olsaydı, veyahut en azından gelir dağılımındaki eşitsizlik yıllar bazında azalıyor olsaydı ve bu suretlerle yoksulluk azaltılabilmiş olsaydı, bugün ülkemizde ekonomik ümitsizliğin had safhada olmayacağı pek natürel söylenebilirdi” diye konuştu.
‘GELİR EŞİTSİZLİĞİNİ AZALTMAK İÇİN KAPSAYICI EKONOMİK SİYASETLERE GEREKSİNİM VAR’
Okkaoğlu, derinleşen yoksulluğa karşı tahlil tekliflerini sıralayarak, Dünya Bankası’nın global çapta sunduğu tahlil tekliflerinin Türkiye için de geçerli olduğunu belirtti. Bununla birlikte Türkiye’nin istikrarlı ve sürdürülebilir siyasetler geliştirerek planlı aksiyonlar alması gerektiğini söyledi. “Türkiye’de gelir eşitsizliğini azaltmak için daha kapsayıcı ekonomik siyasetlere muhtaçlık var. Zenginler ile yoksullar ortasındaki uçurumun kapatılması, çalışanların ulusal gelirden aldığı hissenin artırılması ve düşük gelirli kesitlere yönelik toplumsal yardımların genişletilmesi büyük ehemmiyet taşıyor. Orta sınıfın gelir pastasındaki hissesinin artırılması, toplumsal refahın artmasına katkı sağlayabilir. Eğitim, sıhhat ve altyapı yatırımları ile orta sınıfın ekonomik olarak daha güçlü hale getirilmesi, toplumsal dengeyi sağlamada kritik rol oynuyor” dedi.
‘TOPLUMSAL CİNNET KAÇINILMAZ OLACAK’
Türkiye’de artan yoksulluk ve gelir eşitsizliğinin, global çapta yaşanan bu sorunun en acımasız örneklerinden birini oluşturduğunu vurgulayan Okkaoğlu, artan yoksulluğun varlıklı kesitin de kaçamadığı toplumsal huzursuzluklar, altyapı problemleri ve etraf krizlerine yol açtığını belirtti. Refahın dar bir zümreye ağırlaşmasının sonuçlarının ise toplumun bütününü etkilediğini söyledi. Gelir adaletsizliğinin sadece fakirlerin değil, en zenginlerin de hayat kalitesini tehdit eden bir olgu haline geldiğini kaydetti.
Okkaoğlu, toplumun daha uygun bir geleceğe sahip olabilmesi için kapsayıcı siyasetlerle yoksulluk ve gelir eşitsizliğinin azaltılmasının mecburî olduğunu belirtti. Aksi takdirde toplumsal ve ekonomik dengelerin bozulmaya devam edeceğini ve toplumsal huzursuzlukların giderek derinleşerek “toplumsal cinnet”e yol açacağını kelamlarına ekledi.
