Suriye’de tekrar tırmanan savaşta Rusya, Şam idaresine yalnızca hava dayanağı verebiliyor: Bunun dışında eldeki kaynakları, Ukrayna’daki savaşa yöneltmek zorunda kaldığından Kremlin, “Ya Ukrayna ya Suriye” ikilemiyle karşı karşıya kaldı. İki cephede de başarısızlığın Rusya için sonuçları ağır olur: Suriye’de başarısızlık, Rusya’nın Ortadoğu’da güç uğraşını büsbütün kaybetmesi ve global güç olma argümanlarının yıkılması manasına gelir. Ukrayna’da başarısızlıksa Rusya’nın Doğu Avrupa’da ve Karadeniz’de bütün tesirini kaybetmesine ve zati bütün Batı tarafından Rusya’yı kuşatmış olan NATO’nun Ukrayna üzerinden de Rusya’yı kuşatabilmesine yol açacaktır.
KİEV’DE SEVİNÇ
İşte bu nedenle Ukrayna basını, Suriye’de son birkaç günkü gelişmeleri sevinçle karşılıyor. Suriye’de Beşşar Esad’ın ve Rusya’nın kaybetmesinin, Moskova’nın memleketler arası alanda tartısını azaltacağı, barış masasında da elini oldukça zayıflatacağı varsayılıyor. Ukrayna’nın Suriye’deki silahlı kümelere yardım ettiği tezleri resmen doğrulanmasa da gelişmelerden duyulan memnuniyet çok bariz.
Ne var ki Ukrayna’nın da eli pek kuvvetli değil. En değerli kahır, asker bulma konusu. Batılı ülkeler Kiev’e, askerlik yaşını 25’ten 18’e düşürme konusunda baskı yapıyor. Ukrayna yönetimiyse Batı’nın Ukrayna’ya kelamlarını tutmadığını, silahları vaktinde göndermediğini söylüyor. Zelenski’nin son açıklamasıysa Trump’ın seçilmesinden sonra Ukrayna’nın tavrının oldukça değiştiğini gösterdi: Zelenski, Ukrayna’nın işgal altındaki topraklarının geri alınması konusunu ertelemeye hazır olduklarını söylüyor. “Yeter ki” diyor Zelenski, “NATO’ya girelim.” Bu şartın yerine getirilmesi ne kadar mümkün, bu başka bir mevzu.
Rusya-Batı çatışmasının bir öbür alanı olan Gürcistan’daysa Batı yanlısı kümelerin seçim protestoları sönmeye yüz tutmuşken hükümetin AB ile müzakereleri askıya aldığını açıklamasıyla birden alevlendi. Lakin asıl mesele cumhurbaşkanı seçimlerinde görülecek: Muhaliflerle birebir safta yer alan Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Zurabişvili’nin vazife müddeti doluyor ve yeni cumhurbaşkanının, parlamento ve mahallî idarelerce seçilmesi gerekiyor. Ne var ki cumhurbaşkanı, parlamento seçimleri tekrar yapılmadan koltuğunu bırakmayacağını açıkladı. Gürcistan’da kriz nasıl çözülecek, kim kimi koltuğundan indirecek, önümüzdeki günlerde göreceğiz.
denizberktay@yahoo.com
