Dünya Sıhhat Örgütü’nün toplumda HIV/AIDS konusunda farkındalığı artırmak emeliyle ilan ettiği 1 Aralık Dünya AIDS Günü, bu hastalığa karşı bilinçlenmenin değerine dikkat çekiyor. İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Özge Ünlü, HIV/AIDS’in tarifi, belirtileri, tedavisi ve korunma usulleri hakkında kıymetli açıklamalarda bulundu.
HIV NEDİR VE BEDENDE NASIL TESİRLER YARATIR?
Doç. Dr. Özge Ünlü, HIV’in “İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü” manasına geldiğini belirterek, bağışıklık hücrelerini gaye alan bu virüsün bağışıklık sistemini zayıflatarak enfeksiyona yol açtığını tabir etti. “HIV bedene girdikten sonra akyuvarların içerisine yerleşir ve çoğalarak bu hücrelerin sayısını ve fonksiyonunu azaltır. Bağışıklık sistemi bozuldukça, birey öbür enfeksiyonlara ve kanserlere karşı savunmasız hale gelir. Bu durum HIV enfeksiyonunun ilerleyen basamaklarında AIDS ismi verilen bir sendroma dönüşebilir” dedi.
DÜNYADA HIV/AIDS VERİLERİ
Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programı (UNAIDS) raporuna nazaran, dünyada şu anda yaklaşık 40 milyon kişi HIV ile ömrünü sürdürüyor. Doç. Dr. Ünlü, epideminin başlangıcından bu yana 88,4 milyon kişinin HIV ile enfekte olduğunu ve 42,3 milyon kişinin AIDS nedeniyle hayatını kaybettiğini belirtti. Tedavi ve farkındalık sayesinde yeni olay sayılarında ve AIDS’e bağlı ölümlerde son yıllarda değerli düşüşler yaşandığını söz etti.
ERKEN TEŞHİS VE TEDAVİNİN ÖNEMİ
HIV enfeksiyonunun belirtilerinin erken devirde fark edilmesinin kritik olduğunu vurgulayan Ünlü, yorgunluk, açıklanamayan yaralar, yara güzelleşmesinde bozulma ve gribal semptomlarla kendini gösterebileceğini söyledi. “Tedavide maksat, virüsün çoğalmasını durdurmak ve bağışıklık hücrelerinin azalmasını engellemektir. Erken periyotta tedaviye başlayan bireyler, sağlıklı bireyler üzere hayatlarını sürdürebilir ve AIDS evresine gelmeyebilir” dedi.
HIV NASIL BULAŞIR, NASIL BULAŞMAZ?
HIV’in korunmasız cinsel bağ, enfekte kan yoluyla ya da doğum sırasında anneden bebeğe bulaşabileceğini belirten Ünlü, “HIV, tokalaşma, sarılma, birebir havayı soluma, birebir kaptan yemek yeme üzere durumlarla bulaşmaz” ihtarında bulundu.
TOPLUMSAL DAMGALAMA HIV’LE ÇABAYI ZORLAŞTIRIYOR
HIV ile yaşayan bireylerin toplumsal damgalanma dehşetiyle teşhis testlerinden ve tedavi süreçlerinden kaçındığını belirten Ünlü, “Bu bireyler, enfeksiyonlarının farkında olmadan hastalığı yayabiliyor. Türkiye’de HIV ile yaşayan kişi sayısının bildirilen sayının 2-3 katı olabileceği iddia ediliyor” dedi.
Doç. Dr. Ünlü, etkili tedavi yolları sayesinde HIV’in sistemli tedavi ile denetim altına alınabildiğini ve bulaşıcı olmaktan çıktığını tabir etti. “CDC’nin U=U (Belirlenemeyen = Bulaşmayan) sloganıyla vurguladığı üzere, HIV ile yaşayan bireyler, kandaki virüs düzeylerini belirlenemeyen düzeye düşürdüklerinde cinsel partnerlerine HIV bulaştırmazlar. Tedavi aksatılmadığı takdirde, bu bireyler sağlıklı bir hayat sürebilir, doğal yollarla çocuk sahibi olabilir ve HIV ile yaşayan bayanlar vajinal doğum yapabilir” dedi.
HIV İLE YAŞAYAN BİREYLER İÇİN ÖNERİLER
HIV’in günümüzde öteki kronik enfeksiyonlardan farksız olduğunu belirten Ünlü, “HIV ile yaşayan bireyler nizamlı tedaviyle sağlıklı bir hayat sürebilir. Ailelerine ve yakınlarına düşen en kıymetli misyon, bu bireylere şartsız sevgi ve takviye göstermektir. Toplumda farkındalığın artırılması ise hem bireylerin damgalanmasını önleyecek hem de enfeksiyonun yayılımını durduracaktır” tabirlerini kullandı.
