AKP iktidarının sorumluluktan kaçmak için ‘asrın felaketi’ olarak nitelediği, 53 bini aşkın yurttaşın hayatını kaybettiği Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin ikinci yıl dönümü yaklaşıyor.
Depremde resmi bilgilere nazaran 53 bin 537 kişi hayatını yitirdi. 100 binden fazla kişi yaralandı.
FELAKETLERİN ÖNÜNÜ AÇACAKLAR
Türkiye’yi sarsan zelzelenin yıl dönümü yaklaşırken; iktidarın üzerinde çalıştığı yasa teklifinin detayları ortaya çıktı.
Duvar’dan Bahadır Özgür’ün yazısına nazaran; iktidar son düzenleme ile bir sefer daha müteahhitleri kontrolden kaçırmanın yolunu açıyor.
Özgür’ün yazısından ilgili kısım şu formda:
“Türkiye 6 Şubat 2023 sabahı tarihinin en büyük felaketini yaşadı. Zelzelede resmi bilgilere nazaran 53 bin 537 kişi hayatını yitirdi. 100 binden fazla kişi yaralandı ve yüzlerce kayıp var. On binlerce insan yaz-kış teneke kutularda yaşıyor hala.
Ama iktidarın gözü rantla, elindeki yetkileri hasım gördüklerinin üzerinde uygulamakla o denli bir köreldi ki, yeni zelzeleler bile umurunda değil. Sarsıntının ikinci yıl dönümü yaklaşırken tuttu yeni rantların, denetimsizliğin kapsını açan bir yasa değişikliğine imza attı.
Ne yaptı biliyor musunuz?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın rant dağıtım yetkisini artırdı. Aslında hakikat düzgün işlemeyen yapı kontrolünde müteahhitlerin keyfine nazaran değişikliğe gitti, yetmedi, üzerine az çok halk ismine imar planlarında kontrol yapan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) darbe vuruyor. Bütün bunları Meclis Genel Kurulu’ndan geçen Köy Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile gerçekleştiriyor.”
“AKP’NİN BİRİNCİ AMACI KÖY KANUNU’YDU”
“Köy Kanunu, Cumhuriyet ilan edildikten bir, bağımsızlığın ve sembolü Lozan Anlaşması’ndan 8 ay sonra çıkarıldı. Devletin egemenlik hakkının desteklerinden birisiydi. Çünkü, yabancılara toprak satışını kısıtlayan, kimi hallerde büsbütün yasaklayan düzenlemeler içeriyordu. İşte bu kanunu değiştirmek, yabancılara toprak satmak için yanıp tutuşan Turgut Özal’ın iktidara gelir gelmez birinci gayesiydi. 1984 yılında yapılan değişiklik ile Suudi Arabistan, Kuveyt, Umman Sultanlığı, Bahreyn, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri asıllı gerçek bireylerin karşılıklılık şartı aranmaksızın belediye sonları içerisinde taşınmaz edinmelerine imkan tanınıyordu. Değişikliği Anayasa Mahkemesi iptal etti. Münasebette Lozan’a atıf yapılıyordu. 1986’da bir kere daha denedi, tekrar iptal edildi.
AKP, 2002 yılında iktidara geldiğinde onun da birinci amacı Köy Kanunu’ydu. 2003’teki değişiklikleri, Anayasa Mahkemesi iptal ediyor lakin AKP yılmıyor, iki defa daha değişiklik teşebbüsünde bulunuyordu. Ve nihayet 2012 yılında yabancılara mülk ve toprak satışında ‘karşılıklılık’ temelini kaldıran, kime satış yapılacağına Bakanlar Kurulu’nun karar vereceği, yabancıların elindeki taşınmaz ölçüsünü 2.5 hektardan 30 hektara çıkaran değişiklikler kabul edildi ve yürürlüğe girdi.”
“40 YILLIK ISRAR…”
“40 yıllık ısrara bakar mısınız? Artık bir kere daha Köy Kanunu’na dokunuyor. Pekala neler değişiyor?
Yerel idarelerin yetkisi bir sefer daha kısıtlanıyor. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na, Anayasa’ya karşıt yetkiler veriliyor. Düzenlemeyle gecekondu, kıyı alanları ve tesisleri ile niteliğinin bozulması nedeniyle orman ve mera alanları dışına çıkarılan alanlar dahil kentsel ve kırsal yerleşmelerde yapılacak uygunlaştırma, yenileme ve dönüşüm uygulamalarında yönetimlerce uyulacak metot ve temeller belirlenecek. Buna nazaran her çeşit ve ölçekteki plan, arazi düzenlemesi ve kentsel tasarım projelerini onaylama yetkisi Bakanlığa veriliyor. Ayrıyeten Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’nca yapılan arsa ve arazi teslimleri Katma Kıymet Vergisi’nden muaf tutuluyor. İktidar fırsat bu fırsat, TMMOB’un özerkliğine de saldırıyor. Kanunla odalara ait mevzuatı hazırlama ve denetleme yetkisi Çevre Bakanlığı bünyesindeki Meslek Hizmetler Genel Müdürlüğü’ne devrediyor. Yani TMMOB’nin, Anayasa’yla tanınmış, kamu faydası ismine istikrar ve denetleme vazifesini yapması engellenmek isteniyor.”
“İMAR AKTARIMI” UYGULAMASI
“Değişikliğin temel problemi ise ‘imar aktarımı’ uygulamasında görülüyor. Böylelikle tek parsel ölçeğinde yapı yoğunluğunu denetimsiz biçimde artırmanın yolu açılıyor.
Tabi iktidar tüm bunları yaparken müteahhitlere de büyük bir armağan vermeyi de ihmal etmedi. Sarsıntı sonrasında çöken binaların nasıl kontrolsüz olduğu kanıtlarıyla, evraklarıyla ortaya çıktı. Buna karşın iktidar Köy Kanunu’na eklediği husus ile yapı kontrolünde de değişikliğe gitti. Değişiklik ile inşaat alanı 500 m2’ye kadar yapıları denetleyecek şirketi müteahhit seçebilecek. Halbuki müteahhitlerin keyfiyetini önlemek için 2019 yılında yapılan değişiklik ile yapı kontrol firması elektronik dağıtım sistemi ile otomatik belirleniyordu. Artık hudut getirildi. Lakin bakmayın siz 500 m2 kıstasına. Zira her biri 500 m2 olan 500 tane villa yapan müteahhit, yapı kontrolünü yapacak şirketi kendisi belirleyecek. İktidar bununla da yetinmedi. 500 m2 üzerindeki yapılarda ise otomatik sistemle iki firma atanacak. Müteahhit bunlardan birisi ile anlaşacak. Yani kontrol firmaları işi almak için rekabete girecek. Rekabet ne olacak dersiniz? Kim daha ucuz ve az kontrol kelamı verirse, ihale onun olacak!
Özellikle bu son düzenleme müthiş sonuçlar doğuracaktır. 50 binden fazla insanın hayatını kaybettiği zelzeleye karşın iktidar bir kere daha müteahhitleri kontrolden kaçırmanın yolunu açıyor zira.”
